تصفیه فاضلاب

به دلیل کمبود آب در دنیا تصفیه فاضلاب و بازگرداندن آب مصرف شده به چرخه اهمیت پیدا کرده است. توسعه تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مستلزم رفع موانع موجود و ارائه راه‌کارهای جدید است. قدیمی بودن لوله‌های انتقال و فناوری‌های به کار رفته یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی صنعت تصفیه فاضلاب است.

فاضلاب چیست؟

به زبان ساده فاضلاب، به آبی گفته می‌شود که در نتیجه مصرف شدن آلوده شده و دیگر قابل استفاده نیست. فاضلاب‌ها را می‌توان به صورت زیر تقسیم بندی کرد.

  • فاضلاب بهداشتی: شامل فاضلاب خانگی، فاضلاب اماکن تجاری و فاضلاب مؤسسات عمومی؛
  • فاضلاب خانگی: شامل فاضلاب سرویس‌های بهداشتی خانه‌ها، مغازه‌ها، فروشگاه‌ها؛
  • فاضلاب صنعتی: آب تولید شده از مصرف کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و مجموعه‌های صنعتی؛
  • فاضلاب کشاورزی: فاضلاب‌های بوجود آمده از فعالیت‌های کشاورزی؛
  • فاضلاب سطحی یا سیلاب: شامل آب‌های ناشی از ذوب برف و یخ و یا بارندگی

در این بین فاضلاب‌های صنعتی به دلیل مصرف بالا و تنوع نوع آلاینده‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و همواره تصفیه فاضلاب‌های صنعتی چالش‌های بیشتری دارد.

فاضلاب‌های صنعتی، محصولات جانبی کارخانجات تولیدی هستند. کارخانجات مختلفی که می‌توانند مواد غذایی، پوشاک، نوشیدنی، کاغذ و انواع مواد شیمیایی مورد نیاز ما را تولید کنند. در تمامی این محصولات آب بعنوان یک ماده مصرفی در بخشی از فرایند تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با توجه به تنوع کارخانجات صنعتی و حجم بالای فاضلاب صنعتی در کشور نیازمند شناسایی روش‌های مناسب برای مدیریت فاضلاب‌های صنعتی هستیم.

2020

اهمیت تصفیه فاضلاب

تصفیه فاضلاب به فرایندی گفته می‌شود که در آن فاضلاب تبدیل به آبی می‌شود که بتوان از آن استفاده مجدد کرده یا بدون آسیب و خطر در محیط رها کرد.

آب پاک و سالم یکی از اساسی‌ترین منابع انسان‌ها برای زندگی بر روی کره زمین است. یکی از روش‌های دست‌یابی به آب سالم تصفیه فاضلاب است. فاضلاب‌ها امروزه یکی از منابع با ارزش و ضروری تامین آب به شمار می‌آیند. در گذشته فاضلاب‌ها به دلایل مختلف به عنوان زباله‌های به درد نخور و بی ارزش شمرده می‌شدند.

روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب

در فناوری‌های تصفیه آب، فرایندهای پیش تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مختلفی بر روی فاضلاب اولیه انجام می‌شود. از جمله روش‌های فیزیکی-شیمیایی می‌توان فیلتراسیون، منعقد کردن، ته نشین سازی، شناور سازی ، جذب، تبادل یون، اکسیداسیون پیشرفته، الکترولیز و احیای شیمیایی را نام برد.

سیستم‌های تصفیه بیولوژیکی به طور موثری باعث از بین بردن آلاینده‌های سمی می‌شوند. این روش‌ها نسبتاً ارزان قیمت بوده و نسبت به سایر روش‌ها ارجحیت دارند. از جمله روش‌های بیولوژیکی می‌توان جذب بیولوژیکی، اضمحلال بیولوژیکی به صورت هوا زی، بی هوا زی یا فرایندهای ترکیبی با استفاده از باکتری‌، مخمر، گیاهان، جلبک، قارچ و آنزیم‌ها.

عمدتاً فاضلاب‌ها بسیار رنگی بوده و حاوی اکسیژن بیولوژیکی و شیمیایی بالایی هستند؛ هدایت الکتریکی بالایی داشته و از نظر شیمیایی قلیایی محسوب می‌شوند. بر همین اساس پارامترهای مختلفی بر روی هزینه تمام شده برای انتخاب روش تصفیه فاضلاب اثر گذار هستند.

فاکتورهای مختلفی بر روی انتخاب روش اثر گذار هستند. فاکتورهایی همچون نوع آلاینده‌هایی که باید تصفیه شوند، ترکیب شیمیایی فاضلاب، هزینه مواد شیمیایی مورد نیاز، هزینه عملیاتی، هزینه جمع آوری زباله تولید شده در اثر فرایند تصفیه.

1010

در ادامه به بررسی چند فناوری جدید در تصفیه فاضلاب می‌پردازیم:

استفاده از ازن و ازن ژنراتور

از بین فناوری های متعدد موجود در فرایندهای تصفیه آب و فاضلاب، استفاده از فناوری ازن به دلیل قابلیت گندزدایی بالاتر و سایر مزایایی که نسبت به کلر دارد در صنایع مختلف بسیار رواج یافته است.

ازن مولکولی با ۳ اتم اکسیژن، گازی آبی رنگ با بوی زننده است که به دلیل دارا بودن خاصیت اکسیدکنندگی قوی به صورت یک ضدعفونی کننده در فرایند تصفیه آب و فاضلاب در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. خاصیت گندزدایی و ضدعفونی کنندگی ازن بسیار بیشتر از کلر، دی اکسید کلر، کلروآمین ها و سایر ضدعفونی کننده ها می باشد که به همین دلیل از بین برنده‌ی بسیاری از باکتری ها، ویروس ها، تخم ها و کیست های انگلی می باشد که بسته به نوع صنعت و ترکیبات فاضلاب، کاربردهای مختلفی می‌یابد.

ازن کمک می‌کند تا مواد مضر، رنگ، بو و میکروارگانیسم‌ها مستقیما و بدون ایجاد محصولات جانبی مضر یا مواد باقی مانده از بین روند. عدم توانایی کلر در حذف کامل آلودگی های میکروبی، تغییر در کیفیت آب و اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از استفاده از کلر، سبب گردید تا استفاده از گاز ازن بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

روش‌های غشایی

غشاهای پلیمری شامل انواع اولترا فیلتراسیون (UF)، نانو فیلتراسیون (NF)، میکرو فیلتراسیون (MF)، اسمز معکوس (RO) است که کاربردهای بسیاری در صنایع آب و فاضلاب دارند. در اغلب موارد طراحی و ساخت تصفیه خانه های آب و فاضلاب با استفاده از سیستم‌های تصفیه غشایی به صورت پکیج تصفیه فاضلاب غشایی و سیستم های اسمز معکوس RO می باشد.

استفاده از این فرایندها به دلیل دارا بودن مزایایی مانند کاهش مصرف انرژی، انتقال جرم با راندمان بالا و سهولت کاربرد ، اهمیت بسزایی در صنایع مختلف از جمله تصفیه خانه‌های صنعت آب و فاضلاب صنعتی همچون تصفیه فاضلاب‌ پتروشیمی‌ها دارند.

به گزارش ایرناپلاس، ساکنان فلات مرکزی ایران از همسایگی با دشت کویر و دشت لوت در طول زمان، درس‌های زیادی درباره آب آموختند. قنات‌هایی که در خشک‌ترین مناطق کشور ایران، آب را به مردم حاشیه کویر می‌رساند، یکی از شیوه‌های سنتی دسترسی به آب و منابع آبی هستند.

حتی در مناطقی از ایران که با کویر فاصله دارند و به‌عنوان مناطق پرآب و حاصل‌خیز شناخته می‌شوند نیز شیوه‌هایی برای مدیریت آب به‌کار گرفته می‌شد. سازه‌های آبی شوشتر در استان خوزستان نمونه‌ای از ابتکار عمل ایرانیان آن هم پیش از انقلاب صنعتی در مدیریت منابع آب است که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده‌.

اما این روزها مناطق زیادی بویژه استان خوزستان با وجود منابع آبی قابل توجه شامل رودها و تالاب‌ها و نیز مجاورت با خلیج فارس با کمبود شدید آب روبه‌روست و این موضوع نه تنها مصرف‌کنندگان خانگی، بلکه صدای اعتراض کشاورزان و دامداران را نیز که حیات کسب‌وکارشان به آب گره خورده بلند کرده است.

1397020212022396213918194

ریسک جهانی بحران آب

امروز مساله آب، نه تنها چالش استان خوزستان، بلکه تهدیدی برای کل کشور است. آخرین تصاویر ما از جریان آب در زاینده‌رود یا سایر رودهای مناطق مرکزی کشور، به خاطرات سال‌های گذشته باز می‌گردد و این موضوع، ابعاد مختلفی از زندگی ما را تحت تأثیر قرار خواهد داد، صنایع، کشاورزی، تولید برق، امنیت غذایی و بهداشت و سلامت همگی به آب وابسته هستند.

بحران آب، یکی از ریسک‌هایی است که براساس گزارش‌های سالانه مجمع جهانی اقتصاد از ریسک‌های جهانی، به دلیل کاهش قابل توجه مقدار و همچنین کیفیت آب شیرین در دسترس به تهدیدی برای سلامت انسان و نیز فعالیت‌های اقتصادی او تبدیل شده است. مؤسسه منابع جهان (WRI) در نیز این موضوع را با انتشار اطلس ریسک آب، مورد تأیید قرار می‌دهد.

بر این اساس، ۱۷ کشور دنیا که بخش عمده‌ای از آنها در منطقه خاورمیانه و آفریقا قرار دارند، در شرایط تنش آبی بسیار بالا هستند. تنش آبی، نسبت کل آب برداشت شده به منابع آبی تجدیدپذیر را محاسبه می‌کند. برداشت آب به مصارف خانگی، صنعتی، آبیاری، دامداری و سایر استفاده‌های غیرمصرفی تخصیص پیدا می‌کند. منابع آب تجدیدپذیر شامل منابع آبی سطحی و زیرزمینی هستند. ایران، پنجمین کشور دارای نسبت تنش آبی بسیار بالاست اما دلیل بروز بحران آب در ایران چیست؟

سهم کشاورزی و صنعت در بحران آب

بخش عمده منابع آب مصرفی کشور از طریق آب‌های زیر زمینی تأمین می‌شود. آب‌های زیرزمینی از منابع آبی تجدیدپذیرند اما زمان زیادی برای تجدید این منابع آبی نیاز است و برداشت از این منابع موجب شده میزان آب‌های زیرزمینی کشور رو به‌ کاهش باشد.
بخش کشاورزی بیشترین مصرف آب در مقایسه با سایر بخش‌ها را دارد و یکی از مصرف‌کنندگان اصلی آب در کشور است. وجود ریسک تحریم‌های اقتصادی که می‌تواند تهدیدی برای امنیت غذایی مردم باشد، دولت‌های مختلف را به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی استراتژیک هدایت کرده است. تولید بیشتر این محصولات کشاورزی و دست‌یابی به خودکفایی با مصرف آب بیشتر همراه است و مصرف آب بیشتر به معنای برداشت بیتشر از منابع محدود آب است.

از طرف دیگر، قرارگیری صنایع آب‌بری مانند فولاد در مناطق مرکزی کشور مانند استان اصفهان، برداشت از منابع آبی در این مناطق را تشدید کرده است و موجب راه‌اندازی طرح‌هایی همچون انتقال آب خلیج‌فارس به استان‌های مرکزی شده است. در حقیقت جانمایی نادرست صنایع و بی‌توجهی به مسائل محیط زیستی در مکان‌یابی این صنایع نه تنها موجب کمبود آب در این مناطق شده بلکه راه‌حل‌های رفع آن، تغییرات اقلیمی در سایر مناطق را به همراه خواهد داشت.

2979073

تحریم و پیامدهای بحران آب

مؤسسه آینده‌پژوهش Geopolitical Futures پیش از این در گزارشی درباره بحران آب در کشورمان، ابعاد مختلف آن را مورد بررسی قرار داده است. سرمایه‌گذاری بیش از حد در سدهایی که بسیاری از آنها کیفیت لازم را ندارند در کنار زمین‌هایی که توان جذب سریع آب در زمان بارندگی را از دست داده‌اند و کنار هم قرار گرفتن سیل و خشکسالی، چالش‌هایی هستند که به اعتقاد این مؤسسه می‌توانند به اعترض‌های مدنی ختم شوند.

با توجه به اینکه حدود ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، کشاورزی که دیگر به منابع آبی دسترسی ندارند در جست‌وجوی شغل و درآمد به مناطق شهری مهاجرت خواهد کرد اما فرصت‌های شغلی در شهرها نیز برای جذب این تعداد نیروی کار کافی نیست و اعتراض‌های اجتماعیِ جمعیت آسیب‌دیده را به‌دنبال خواهد داشت.

در چنین وضعیتی، کمبود منابع مالی و فاصله‌ای که به‌دلیل تحریم از فناوری‌هایی که می‌توانند بهره‌وری آب را ارتقا دهند گرفته‌ایم، اجرای راه‌حل‌های موجود برای خروج از بحران آب را دشوار می‌کند.

راه‌حل‌های پیشنهادی برای خروج از بحران آب
به گفته اسماعیل نجار رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، امسال نسبت به سال گذشته حدود ۵۴ درصد کاهش بارندگی داشتیم.
این کاهش شدید بارندگی در حالی است که در سال ۹۸، با آن بارش‌های بی‌سابقه، ‌۲۵۰ سد پُر از آب شد و دریاچه ارومیه ۵۵ سانتیمتر افزایش سطح آب داشت اما کاهش شدید بارش‌ها در سال گذشته و حتی در زمستان ۹۹، فضایی ایجاد که در این روزهای گرم تابستان، بسیاری از چشمه‌ها، رودخانه‌ها و سدها یا خشک شده و یا در حال خشک شدن هستند.

با توجه به این مشکلات و بحران‌ کم‌آبی، کارشناسان به راه‌حل‌های مختلفی اشاره دارند؛ از جمله برخی تاکید دارند، افزایش واردات مواد غذایی به‌جای پافشاری بر خودکفایی راه‌حلی است که پس از بهبود روابط بین‌المللی و رفع تحریم‌ها می‌تواند قابل بررسی باشد.
پیشنهاد دیگر، انتقال آب به مناطق مرکزی و شیرین کردن آن برای بهره‌برداری در مصارف گوناگون است. با این حال نمک‌زدایی نیز چالش‌های خود را دارد زیرا شورابه‌ها بار دیگر به منبع اصلی برداشت آب باز می‌گردند و تنوع محیط‌زیستی و اقتصاد دریا را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند.

موضوع آب نه تنها یک مساله محیط زیستی بلکه موضوعی است که با برنامه‌ریزی صنعتی و تولید کشاورزی ارتباط تنگاتنگ دارد و شاید بتوان سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی که در صف ساخت سد و بهره‌برداری از طرح‌های انتقال آب هستند را به شیوه‌های نوین و مبتنی بر فناوری تخصیص داد که بهره‌وری در مصرف آب در بخش‌های مختلف و به‌ویژه کشاورزی را ارتقا می‌دهند.
علاوه بر این، توجه به الگوی کشت نیز در بهبود بهره‌وری آب در بخش کشاورزی اهمیت دارد. همچنین لازم است در طرح‌های توسعه صنایع آب‌بری که در مناطق مرکزی و خشک کشور فعالیت می‌کنند، تجدیدنظر شود.

عوارض کمبود آب در سالمندان چیست

کمبود آب Dehydration بدن ، زمانی اتفاق می افتد که تعادل آب بدن در اثر تغییر ناگهانی بر هم می خورد ، یعنی بدن بیش از حد معمول آب از دست می دهد ، عوارض جسمی مرتبط با آن در افراد مسن خطرات بیشتری را بوجود می آورد .

علائم رایج کم آبی بدن شامل خشکی دهان ، زبان و لب ها است. همچنین ممکن است متوجه شوید که فرد مسن چشمانش فرورفته و پوستی خشک و کاغذی دارد. ممکن است به نظر برسد که غیر عادی خواب آلود ، گیج یا بیحال هستند.

علائم کم آبی

یبوست

عدم تعادل الکترولیت ها

مشکلات کلیوی

از دست دادن تعادل

سالمندان و کم آبی بدن

به دلایل مختلف افراد مسن بیشتر در معرض کم آبی قرار دارند. در یک مطالعه مرتبط ، محققان دریافتند که 48 درصد افراد مسن که پس از درمان در بخش های اورژانس در بیمارستان ها بستری شده اند ، در نتایج آزمایشگاهی خود علائم کم آبی را نشان داده اند.

article28008

خطرات ناشی از کم آبی در افراد سالخورده

کاهش مایعات کل بدن: با افزایش سن ، میزان مایعات در بدن ما کاهش می یابد. این بدان معناست که با افزایش سن ذخایر آب کمتری برای استفاده بدن ما وجود دارد.

کاهش پاسخ تشنگی: احساس تشنگی راهی است که بدن به شما اجازه می دهد تا بدانید به آب احتیاج دارید. با این حال ، از آنجا که پاسخ تشنگی با افزایش سن ضعیف می شود ، افراد مسن ممکن است ندانند که نیاز به نوشیدن دارند.

کاهش عملکرد کلیه: عملکرد کلیه ها با افزایش سن کاهش می یابد ، به این معنی که ممکن است آب بیشتری در اثر ادرار از بین برود.

شرایط سلامتی و داروها: برخی از سالمندان بیماری های زمینه ای دارند یا داروهایی مصرف می کنند. در بعضی موارد ، این شرایط یا داروهای پزشکی می تواند منجر به افزایش اتلاف آب از طریق ادرار شود.

چه عواملی می تواند باعث کم آبی بدن شود؟

کمبود آب بدن می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در زیر برخی از شایعترین دلایل کم آبی در افراد مسن ذکر شده است:

قرار گرفتن در معرض گرما: گذراندن وقت در شرایط گرم یا مرطوب می تواند منجر به افزایش از دست دادن مایعات از طریق تعریق شود.

بیماری: بیمار بودن با علائمی مانند تب ، استفراغ یا اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود.

مشکلات حرکتی: برای افراد سالخورده که مشکل حرکتی دارند تهیه آب می تواند کار مشکلی باشد .

شرایط سلامتی زمینه ای: برخی از بیماری های زمینه ای ، مانند دیابت یا بیماری کلیوی ، باعث می شوند که بیماران آب بیشتری از دست بدهند.

عوارض جانبی داروها: برخی از داروها باعث افزایش ادرار و به دنبال آن کاهش مایعات بدن می شوند . برخی از نمونه های دارویی که می تواند باعث افزایش ادرار شود شامل داروهای مدر و برخی از داروهای فشار خون است.

5050

علائمی که باید مورد توجه قرار گیرند

برخی از علائم و نشانه های معمول کم آبی بدن عبارتند از:

خشکی دهان

خستگی یا بیحالی

چشمهای گود رفته

کاهش ادرار

رنگ ادرار تیره تر از حد طبیعی است

گرفتگی عضلات

احساس سرگیجه یا عدم تعادل

علائم جدی تر کم آبی بدن ، نیاز به فوریت پزشکی دارد. این علائم عبارتند از:

افزایش ضربان قلب

مشکل در حرکت یا راه رفتن

گیجی یا مشکل در تعادل

غش کردن

اسهال یا استفراغ که بیش از 24 ساعت طول بکشد

اگر کمبود آب بدن درمان نشود ، می تواند منجر به عوارض جدی شود ، مانند:

مشکلات ادراری و کلیوی ، از جمله عفونت ادراری ، سنگ کلیه و حتی نارسایی کلیه

تشنج به دلیل سطح پایین پتاسیم و سدیم

گرمازدگی

شوک هیپوولمیک ، عارضه ای تهدید کننده زندگی که به دلیل کم شدن حجم خون ، باعث افت فشار خون و سطح اکسیژن می شود.

3030

روشهای درمان

درمان کم آبی شامل جایگزینی مایعات از دست رفته است. برای کم آبی خفیف تا متوسط ​​، این شامل نوشیدن آب یا مایعات دیگر مانند آب میوه یا سوپ آبکی است.

گاهی اوقات ، استفراغ یا اسهال می تواند منجر به کاهش قابل توجه الکترولیت ها و همچنین آب شود. در این شرایط نوشیدن مایعاتی که حاوی الکترولیت هستند ممکن است مفید باشد. به عنوان مثال می توان به نوشیدنی های ورزشی وسرم خوراکی پدیالیت اشاره کرد.

اگر کم آبی بدن شدیدتر باشد ، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان نیاز باشد. در این شرایط مایعات و الکترولیت ها به صورت وریدی تجویز می شوند.

نکاتی برای جلوگیری از کم آبی بدن

اگر سالمند هستید ، نکات زیر ممکن است به شما کمک کند تا به خوبی هیدراته باشید:

  • سعی کنید در طول روز آب بنوشید. نوشیدنی های دیگری که ممکن است به آبرسانی کمک کنند شامل شیر ، آب گازدار طعم دار و آب میوه با قند کم . کمتر از چای و قهوه استفاده کنید ، زیرا می توانند اثرات ادرار آور داشته باشند.
  • اگر نوشیدن یکباره مایعات زیاد دشوار است ، جرعه جرعه بنوشید.
  • سعی کنید غذاهایی که محتوای آب بیشتری دارند را در رژیم غذایی خود بگنجانید. برخی از این نمونه ها شامل هندوانه ، خیار ، کرفس ، توت فرنگی و آبگوشت یا سوپ های کم سدیم است.
  • اگر به نظر شما آب خیلی جذاب نیست ، سعی کنید یک برش یا یک لیمو یا لیموترش اضافه کنید تا طعم دار شود.
  • اگر می خواهید برای مدت طولانی در شرایط گرم یا مرطوب بیرون بروید ، یا اگر می خواهید ورزش کنید ، آب بیشتری بنوشید.
  • اگر بیمار هستید و علائمی مانند تب ، استفراغ یا اسهال دارید ، حتما مایعات بیشتر از حد معمول بنوشید.
  • اگر یک بیماری زمینه ای دارید ، در مورد نیازهای خاص مایعات و هیدراتاسیون با پزشک خود صحبت کنید.

در مورد آب بهتر است بدانید که :

به طور متوسط، در هر بار دوش گرفتن، حدود 20 گالن (75 لیتر) آب مصرف میشود.

برای تولید یک تی شرت، مقداری پنبه لازم است که برای تولید، آن پنبه ها، حدود 27000 لیتر آب نیاز است.

مطالعات نشان میدهد که زندگی در جایی که چشم انداز آب دارد، باعث ایجاد آرامش، خوشحالی و خلاقیت بیشتر میشود.

طعم آب در آخر شب ها، حالت ماندگی میدهد، که آن هم به خاطر وجود دی اکسید کربنی است که از هوا جذب میشود.

مکعب های یخ،به دلیل وجود اکسیژن و سایر ناخالصی ها، سفید به نظر میرسند.

اگر آب را قبل از یخ زدن بجوشانید مکعب های یخ ایجاد شده شفاف هستند.

13

پوست دارای 64 درصد آب می باشد.

ماهیچه ها و کلیه ها 79 درصد و حتی استخوان ها هم 31 درصد آبدار هستند.

آب در شستن ظرف با دست،تقریبا 7 برابر بیشتر از شستن آن با ماشین های ظرفشویی مصرف میشود.

تعداد مولکول های H2o در 10 قطره آب برابر با تعداد همه ستاره های جهان است.

برای رشد یک پرتقالی که یک لیوان آب پرتقال دهد،حدود 5 لیوان آب لازم است.

دانشمندان معتقدند که گربه ها از آب میترسند زیرا اجداد آنها در ناحیه ای با حجم خیلی کمی از آب زندگی میکردند ولی هرگز شنا کردن را یاد نگرفتند.

31 درصد از استخوان های شما از آب تشکیل شده است.

آب را نمیتوان به خوبی به جریان برق تبدیل کرد اما با استفاده از ناخالصی های موجود در آب،این کار امکان پذیر است.

14

آب سرد از آب گرم سنگین تر است.

مخزن شناور آب در فضا 140 تریلیون، برابر آب تمام اقیانوس های جهان است.

90 درصد از آب شیرین جهان در قطب جنوب است.

20 درصد از آب های تازه خنثی در جهان در دریاچه بایکال در روسیه است.

آب داغ در بعضی شرایط زودتر از آب گرم یخ میزند.

آب تاریخ انقضا ندارد و تاریخ های انقضا برای بطری میباشد نه خود آب.

بیل گیتس اسپانسر و حامی ماشین های است، که با استفاده از پمپ،آب آشامیدنی تبدیل میکند.

زرافه ها میتوانند حتی بیشتر و طولانی تر از شترها بدون آشامیدن آب زنده بمانند.

رکورد جهانی نگهداشتن نفس در زیر آب 2 دقیقه است.

روزانه باید چه مقدار آب بنوشید؟

مصرف روزانه آب چقدر است؟ این سؤالی ساده است که پاسخ به آن آسان نیست.

مطالعات و تحقیقات در این مورد در طول سال‌های متمادی نتایج و توصیه‌های مختلفی داشته است. اما نیاز شما به آب به عوامل بسیاری از جمله سلامتی شما، میران فعالیت و اینکه در کجا زندگی می‌کنید، بستگی دارد.

هیچ فرمول واحدی متناسب با همه وجود ندارد، اما دانستن اطلاعات بیشتر در مورد نیاز بدن به مایعات به شما کمک می‌کند که بتوانید نیاز روزانهٔ خود به آب را تخمین بزنید.

10

فواید آب برای سلامتی

آب مادهٔ شیمیایی اصلی بدن شما است و حدود ۶۰ درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد. بدن شما برای زنده ماندن به آب وابسته است. هر سلول، بافت و اندامی در بدن شما برای کار صحیح به آب نیاز دارد. به عنوان مثال، آب:

  • با تولید ادرار و عرق، مواد زائد را از بدن خارج می‌کند.
  • دمای شما را عادی نگه می‌دارد.
  • باعث حرکت نرم و روان مفاصل و حفاظت از آن‌ها می‌شود.
  • از بافت‌های حساس محافظت می‌کند.

کمبود آب منجر به کم آبی بدن می‌شود، شرایطی که شما آب کافی در بدن ندارید تا بتوانید عملکردهای عادی داشته باشید. حتی کمبود آب خفیف و جزئی نیز می‌تواند انرژیتان را تخلیه کرده و شما را خسته کند.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما پژوهشگران اصفهانی با دستیابی به دانش ساخت دستگاه جامع و دقیق سختی سنج آب با قابلیت صنعتی از خروج سالانه ۱۰ میلیون دلار جلوگیری کردند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز اصفهان؛ سرپرست تیم تحقیق وتوسعه شرکت ایرسا الکترونیک آیریک گفت: با بومی سازی این فناوری، ساخت حسگر دستگاه سختی سنج آب از انحصار کشور‌های آمریکا، آلمان و ایتالیا خارج شد.

محمد جواد بابائی، کاربرد این دستگاه را در تصفیه خانه‌های صنعتی، مجتمع‌های فولاد، صنایع رنگ و صنایع مهم و مواد شیمیایی دانست و افزود: سختی سنج (TDS سنج) در ابتدای کار بر پایه متغیر‌های علم شیمی والکترونیک از آب نمونه گیری و سختی آن را سنجش می‌کند تا مشخص شود آب قابل شرب است همچنین چه املاحی دارد درصورتی که دستگاه‌های موجود تنها میزان سختی آب را نشان می‌دهد.
وی گفت: دستگاه بومی سازی شده قابلیت صنعتی دارد، و با نصب در صنایع میزان املاح را در آب مصرفی و پساب حین فعالیت صنایع اندازه گیری می‌کند، و مهمتر این که هنگامی که سختی آب به مرز هشدار رسید، فرمان می‌دهد.
سرپرست تیم تحقیق وتوسعه شرکت ایرسا الکترونیک آیریک افزود: این دستگاه قادر است میزان نوسان سختی آب را فرمان دهد تا دستگاه کلر زن روشن و بطور پیوسته سختی ونوع املاح را اندازه گیری کند و با مطلوب شدن سختی آب خودکار دستگاه کلزن خاموش می‌شود و این ویژگی اصلی دستگاه جامع اندازه گیری دقیق وهوشمند است.
محمد جواد بابایی افزود: دستگاه ساخته شده دارای قابلیت همزمان کلر زنی، اطلاع رسانی، ارسال پیام به کاربر برای هشدار را دارد.
سرپرست تیم تحقیق وتوسعه شرکت ایرسا الکترونیک آیریک گفت: در داخل این دستگاه آزمایشگاهی شیمی پیاده سازی شده که هر ثانیه اندازه گیری کرده و براساس تحلیل فرمان می‌دهد و عمل می‌کند که این یک مزیت منحصر بفرد است.
محمد جواد بابایی افزود: این دستگاه هوشمند بومی سازی شده قابل رقابت با نمونه آمریکایی و قیمت آن یک سوم نمونه‌های آلمانی وایتالیایی و در مقایسه با دستگاه‌های چینی از کیفیت بالاتر برخوردار و ارزانتر است.
وی گفت: در حال حاضر زمینه صادرات دستگاه جامع و دقیق سختی سنج آب به کشور‌های همسایه ازجمله عراق، افغانستان و پاکستان فراهم شده است.

منبع: خبرگزاری صدا وسیما ( iribnews.ir )

هدف تصفیه فاضلاب

با وجود بحران کمبود آب در جهان، کمبود آب یکی از بزرگترین تهدیدات امروز جامعه ی جهانی است که یکی از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد است. به همین دلیل، دولت ها شروع به توسعه پروژه ها و فن آوری های جدید برای کاهش اثرات آن در جهان کرده اند. چنین پروژه ها و فن آوری هایی شامل برداشت آب باران، انتقال آب، دفع زباله آب، و تصفیه فاضلاب می باشد.
بر خلاف بقیه راهها، تصفیه فاضلاب یک راه حل ماندگارتر کوتاه مدت و بلند مدت را برای مشکل کمبود آب ارائه می دهد. فاضلاب، آب استفاده شده توسط خانه ها و موسسات تجاری / صنعتی است که برای استفاده مجدد بیش از حد آلوده شده است. ترکیب بین این انواع مختلف فاضلاب سبب می شود ترکیب فاضلاب حاوی مواد آلی و غیر آلی معلق مانند کربوهیدرات ها، چربی ها، صابون ها، مواد شوینده مصنوعی و مواد شیمیایی مختلف طبیعی و مصنوعی باشد.

هدف اصلی تصفیه خانه های فاضلاب حذف هرچه بیشتر و بهتر مواد جامد معلق در آب قبل از تخلیه آن در محیط زیست می باشد. با زیاد شدن مواد معلق جامد و پوسیدگی آنها، اکسیژن زیادی که مورد نیاز گیاهان و حیوانات ساکن در آب است، استفاده می شود.

99

مزایای تصفیه فاضلاب

فرایند تصفیه آب نه تنها آب پاک قابل استفاده را تولید می کند، بلکه همچنین دارای مزایای دیگری نیز می باشد. این پتانسیل با کاهش تولید زباله در کشور، تولید انرژی از طریق برداشت متان و امکان تولید کود طبیعی از ضایعات جمع آوری شده از طریق این فرآیند است. در زیر مواردی از این مزایا به تفصیل آمده است:

کاهش ضایعات

از طریق تصفیه فاضلاب، مقدار زباله ای که معمولا به محیط زیست منتقل می شود، کاهش می یابد و بنابراین بهبود سلامت محیط را افزایش می دهد. با این کار، دولت به نوبه خود خطرات بهداشتی مرتبط با آلودگی محیط زیست را کاهش می دهد و باعث کاهش از دست دادن آب ناشی از آلودگی آب میشود. همچنین تصفیه فاضلاب باعث کاهش هزینه های صرف شده توسط یک کشور در پروژه های احیاء زیست محیطی مورد نیاز برای مبارزه با آلودگی می شود.

تولید انرژی

لجن جمع آوری شده در طول فرایند تصفیه به خودی خود تصفیه می شود، زیرا دارای مقدار زیادی مواد قابل تجزیه زیستی است. این باکتری های بی هوازی در هاضم های ویژه به طور کامل محصور شده در دمای 35 درجه سانتیگراد، منطقه ای که این میکروارگانیسم های بی هوازی بدون اکسیژن رشد می کنند، تحت تصفیه قرار می گیرند. گاز تولید شده در طی این فرایند بی هوازی حاوی مقدار زیادی متان است که میتواند برداشت شود و سپس برای تولید برق الکتریسیته شود.
این انرژی را می توان برای تأمین انرژی نیروگاه های تصفیه فاضلاب استفاده کرد تا آنها را پایدار و خودکفا سازد و اگر انرژی بیش از حد تولید شود، می توان آن را به یک شبکه ملی انتقال داد. این موضوع همچنین به کاهش وابستگی به منابع غیر قابل تجدید انرژی مانند سوخت های فسیلی، و کاهش رد پای کربن و هزینه های کشوری در تولید انرژی کمک می کند. یک نمونه از این سیستم در خاورمیانه در کارخانه تصفیه فاضلاب الصمر در ارد. استفاده می شو. به گفته مقامات دولتی، این کارخانه 40 درصد انرژی مورد نیاز خود را از طریق سوختن متان تولید شده توسط فرایند تصفیه تولید می کند.

تولید کود

هر ماده قابل تجزیه زیستی باقی مانده در “لاگونهای خشک کن” خشک می شود و سپس به کود طبیعی تبدیل می شود. کود طبیعی حاصل از آن در بخش کشاورزی به کار می رود و تولید محصول را افزایش می دهد.این یعنی کاهش استفاده از آلاینده های کودهای شیمیایی که اکوسیستم های دریایی و سطح اطراف آن را آلوده می کند.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، ترکیبی از این مزایا و در کنار آن تولید آب، تصفیه فاضلاب را یک راه حل کوتاه مدت و بلند مدت برای بحران آب در جهان می داند که با افزایش جمعیت جهان افزایش می یابد. برآورد شده است که جمعیت جهان به 9 میلیارد نفر افزایش یافته است و این باعث افزایش میزان آبی می شود که می تواند تصفیه شود. این باعث تولید مقدار زیادی آب قابل استفاده تازه می شود، و به همین دلیل به جلوگیری از بروز درگیریهای برای کمبود آب کمک خواهد کرد.

122 1

ضررهای تصفیه نکردن فاضلاب

اگر فاضلاب به درستی تصفیه نشود، می تواند تاثیر منفی روی محیط و سلامت انسان بگذارد. این تاثیرات منفی می تواند شامل آسیب به جمعیت ماهی ها و حیوانات وحشی، کاهش اکسیژن، بستن ساحل و سایر محدودیت ها در استفاده از آب تفریحی، محدودیت در صید ماهی و صدف و آلودگی آب آشامیدنی باشد.

در زیر به چند مورد از مزایای تصفیه فاضلاب و تاثیرات مثبت آن اشاره کرده ایم:

– اگر فاضلاب تصفیه نشود، مواد آلی و مواد معلق موجود در آب پوسیده می شوند و اکسیژن محلول در آب را استفاده می کنند، بنابراین ماهی ها و سایر جانوران آبزی نمی توانند زنده بمانند.

– با تصفیه فاضلاب فسفر، نیتروژن و آمونیاک که باعث سمی شدن آب و مسمومیت جانداران می شوند، از بین می رود.

– تصفیه فاضلاب باعث رشد گیاهان، افزایش اکسیژن موجود، حفظ زمین های کشاورزی، حفظ زیستگاه و حفظ گونه های خاص جانوری می شود.

– ترکیبات کلر و کلرامین های غیر آلی می توانند برای بی مهرگان آبزی، جلبک ها و ماهی ها سمی باشند که با تصفیه فاضلاب از بین می روند.

– باکتری ها، ویروس ها و عوامل بیماری زا می توانند سواحل را آلوده کنند و منجر به محدودیت در تفریحات انسانی و مصرف آب آشامیدنی شوند. تصفیه فاضلاب تمامی این باکتری ها و ویروس ها را نابود می کند.

– فلزاتی مانند جیوه، سرب، کادمیوم، کروم و آرسنیک که می توانند اثرات سمی حاد و مزمن بر روی انسان داشته باشند با تصفیه فاضلاب از بین می روند.

– برخی از مواد مانند محصولات دارویی و مراقبت شخصی، از طریق فاضلاب وارد محیط زیست می شوند و ممکن است تهدیداتی برای سلامتی انسان، زندگی آبزیان و حیات وحش نیز ایجاد کنند. با تصفیه فاضلاب این مشکل پیش نمی آید و تمام این محصولات و مواد تجزیه و تصفیه می شوند.

اهمیت آب سالم و تصفیه آب خانگی

بسیای از مشکلات بهداشتی کشورهای در حال پیشرفت، عدم برخوردای از آب آشامیدنی سالم است. از آنجایی که محور توسعه پایدار، انسان سالم است و سلامت انسان در گرو بهره مندی از آب آشامیدنی مطلوب میباشد بدون تامین آب سالم جایی برای سلامت مثبت و رفاه جامعه، وجود ندارد. آب از دو بعد بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است. از بعد اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق بخش فعالیت کشاورزی است. از بعد بهداشتی آب با کیفیت، تضمین کننده سلامت انسان است. آب با شکل ظاهی و با وسعت محتوایی آن دنیای زنده دیگی است.

اگر چه از دید ما پنهان است، اما آب دارای آثار بسیار زیادی در حیات جانداران به ویژه انسان میباشد. آب آشامیدنی علاوه بر تامین مایع مورد نیاز بدن به مفهوم مطلق آن یعنیH2O ، در بردارنده املاح و عناصر ضروی برای موجود زنده و انسان میباشد. کمبود پاره ای از آن‌ها در آب ایجاد اختلال در بدن موجود زنده میکند و منجربه بروز برخی بیمای ها می شود.

فقدان ید و فلوئور و ارتباط آن‌ها با گواتر اندمیک و پوسیدگی دندان‌ها به ترتیب بیان کننده این اهمیت است. علاوه بر مواد شیمیایی، موجودات ذره بینی گوناگونی نیز در آب پیدا میشوند که بعضی از آنها بیمای زا بوده و ایجاد بیمایهای عفونی خطرناکی میکنند. بهسازی آب رابطه مستقیمی با کاهش بیمایهای عفونی دارد. بطوی که پس از تامین آب آشامیدنی سالم میزان مرگ از وبا ۱/۷۴ درصد، میزان مرگ از حصبه ۳/۶۳ درصد، میزان مرگ به علت اسهال خونی ۱/۲۳ درصد و میزان مرگ از بیمای اسهال ۷/۴۲ درصد کاهش یافت. بنابراین برنامه یزی و هزینه در جهت تامین آب سالم سرمایه گذای قابل تو جهی برای آینده خواهد بود. تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم برای جامعه یکی از موثرتین و پایدارتین فنآویها برای ارتقاء سلامت جامعه است.

تصفیه اب خانگی

تصفیه آب

تصفیه آب آشامیدنی همیشه یکی از مهمترین دغدغه های بشر امروز بوده است. رشد جمعیت و توسعه صنایع مختلف ، آلودگی محیط زیست را به دنبال دارد و از این میان آلودگی آب یکی از مهمترین نگرانی هاست. دیگر روش های قدیمی و سنتی برای تولید آب آشامیدنی با بالاترین کیفیت مناسب نیست برای حذف آلاینده هایی که در اثر توسعه صنایع وارد آب آشامیدنی ما شده نیاز به روش های پیشرفته تری دارد . در ادامه مقاله دو روش چوشاندن آب و تصفیه به روش شیمیایی را مورد بررسی قرار می دهیم و خحواهیم دید که چگونه حتی پس از انجام این دو روش ، آلاینده ها هنوز هم در آب آشامیدنی ما باقی می مانند.

روش هاس سنتی تصفیه آب

۱ – جوشاندن

از سالها پیش ، جوشاندن روشی برای ضدعفونی کردن و از بین بردن میکروارگانیزم های آب بوده است. جوشاندن اگر به مدت کافی باشد ، می تواند بسیاری از باکتری ها را از بین ببرد ، اما نه همه آنها را ! بسیاری از باکتری ها در اولین لحظات کشته می شوند اما برای کشته شدن بقیه نیاز به زمان بیشتری هست.

اشکالات روش جوشاندن آب برای ضدعفونی کردن آن:
  • برای جوشاندن اندکی آب ، به مقدار زیادی سوخت و انرژی و همچنین تجهیزات نیاز است.
  • آب بلافاصله پس از جوشاندن قابل استفاده نیست و نیاز به سرد شدن دارد.
  • در حین جوشاندن و همچنین سرد شدن آب ، مقداری از آب تبخیر شده و هدر می رود.
  • آلاینده ها و ذرات محلول در آب ، با جوشاندن نه تنها از بین نمی روند بلکه با این روش آب تغلیظ هم می شود. لذا این روش فقط برای ضدعفونی کردن مناسب است نه تصفیه کامل آب و حذف آلاینده هایی نظیر نیترات و سرب.
  • جوشاندن آلاینده های شیمیایی نظیر کلر را از بین نمی برد بلکه با وجود کلر در آب جوش ، آب طعم ماندگی و کهنگی نیز به خود می گیرد.

۲ – روش های شیمیایی

برای ضدعفونی کردن اولیه آب دو ماده شیمیایی وجود دارد : ید و کلر. هردو ماده سبک و ارزان بوده و استفاده از آنها آسان است. ید در کشتن ویروس ها ، باکتری ها و تک یاخته ها موثر است. با این حال هرچه آب سرد تر باشد ، زمان بیشتری نیاز است تا ید اثر خود را بگذارد و آب را ضدعفونی کند. علاوه بر این از آنجا که ید در منابع طبیعی نظیر خاک وجود دارد ، لذا به طور طبیعی در آب یافت می شود ، بنابراین اگر ما نیز به صورت مصنوعی ید را به آب اضافه کنیم ، دوز آن در آب تغییر کرده و کم و زیاد می شود. علاوه بر این زنان باردار و بیماران تیروئید ، نباید آب حاوی ید را بنوشند. لذا استفاده از ید فقط برای تصفیه آب در کوتاه مدت استفاده می شود و تصفیه کردن آب با این ماده شیمیایی به مدت زمان بیش از سه ماه ، توصیه نمی شود. طعم ید نیز مناسب نیست و گاهی مجبوریم برای از بین بردن طعم بد آن ، به آب شکر اضافه کنیم!

ماده ضدعفونی کننده دوم ، کلر است. استفاده از کلر برای ضدعفونی کردن آب ، صرف نظر از نکات مثبت بسیاری که دارد ، دارای مضراتی نیز هست. از جمله مضرات کلرزنی ، به وجود آمدن محصولات فرعی به نام تری هالون متان ها هستند که امروزه احتمال سرطان زا بودن آنها بیش از پیش برما ثابت شده است. علاوه بر این کلر ماده ای بسیار سمی است و اگر بیش از اندازه وارد آب شود ، باعث بیماری هایی شده و به اندام های داخلی بدن آسیب های جدی می زند. همچنین کلر برای پوست و موی انسان نیز مضراتی را به همراه دارد و باعث تحریک مخاط داخلی ریه و بینی می شود.

با توجه به مطالب بالا به این نتیجه می رسیم که برای تصفیه آب خانگی خود احتیاج به روش پیشرفته تر و مناسب تر و مطمئن تری داریم:

دستگاه تصفیه آب چیست؟

دستگاه تصفیه آب با استفاده از فیلتر‌های مخصوص خود آلودگی‌های مختلفی نظیر سرب موجود در آب، میکروب‌ها، رسوب، انواع پاتوژن‌ها، کلر و مواد معدنی اضافه را برطرف می‌کند و با از بین بردن درصد بالایی از این آلودگی‌ها، سبب می‌شود که آب آشامیدنی ما بو و مزه‌ی بهتری پیدا کند.

برخی از بهترین روشهای تصفیه آب عبارتند از :

استفاده از کربن فعال ، روش اولترافیلتراسیون و روش اسمز معکوس. کربن توانایی زیادی در حذف مواد شیمیایی نظیر کلر ، حذف طعم و بوی نامطبوع و برخی از آلاینده ها دارد. توانایی کربن در فیلتر کردن ناخالصی های محلول و میکروارگانیزمها ، بسیار کم است. لذا از کربن بیشتر به عنوان پیش تصفیه در مرحله دوم و سوم دستگاه های تصفیه آب خانگی استفاده می شود و اغلب اوقات آن را در کنار روش های اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون استفاده می کنند.

اولترافیلتراسیون روشی است که طی آن ، آب را از نی های بسیار نازکی که در جداره آنها منافذ بسیار ریز وجود دارد عبور می دهند و به این ترتیب تقریبا کلیه میکروارگانیزمها و ذرات معلق در آب از آب آشامیدنی حذف شده و آب کاملا زلال و شفاف و ضدعفونی می شود. اما اولترافیلتراسیون قابلیت حذف ناخالصی های محلول در آب مثل : فلزات سنگین ، نیترات ، سختی و سنگینی آب را ندارد.
روش اسمز معکوس ، امروزه یکی از کامل ترین و بهترین روش های تصفیه آب آشامیدنی منازل است. اسمز معکوس قادر است انواع ناخالصی های موجود در آب نظیر : نیترات ، سختی آب ، جامدات محلول ، کدورت ، سرب و فلزات سنگین ، رادیوم و بسیاری از مواد آلی محلول را حذف کند. بنابراین اسمز معکوس به همراه کربن فعال پیشرفته ترین و بهترین روش تصفیه آب آشامیدنی است که در دستگاه های تصفیه آب خانگی استفاده می شود.

 

پمپ چیست؟

تلمبه یا پمپ آب وسیله ای است مکانیکی برای جابجایی و انتقال انواع مایعات که با افزایش فشار، باعث جابجایی مایعات به ارتفاع بالاتر (با افزایش هد) یا حتی پایین تر (حوضچه و یا مخزن) می شود. پمپ ها در صنایع مختلف کاربردهای مختلف و فراوانی دارند. پمپ ها از منابع انرژی مختلفی استفاده می کنند که شامل پمپ ها با کارکرد دستی، برقی، موتورهای درون سوز و نیروی باد می شود پمپ ها دارای اندازه های مختلفی هستند که از سایز میکروسکوپی برای کارهای پزشکی تا پمپ های بزرگ صنعتی را شامل می شود.

به عبارتی دیگر، پمپ انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی مانند موتور گرفته و به سیال مایعی که در حال عبور از آن است منتقل می کند. در نتیجه انرژی سیال پس از خارج شدن از پمپ افزایش می یابد. از پمپ ها برای انتقال و یا جابجایی سیال از یک نقطه به نقطه دیگر در یک سیستم لوله کشی و یا هیدرولیک استفاده می شود پمپ ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند.

به‌طور کلی پمپ به دستگاهی گفته می‌شود که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی گرفته و به سیالی که از آن عبور می‌کند، انتقال دهد. در نتیجه، انرژی سیال پس از خروج از این دستگاه (پمپ) افزایش می‌یابد. در پمپ‌ها تغییرات انرژی سیال همواره به صورت تغییر فشار سیال مشاهده می‌گردد. از پمپ‌ها برای انتقال سیال به یک ارتفاع معین یا جابجایی آن در یک سامانه لوله‌کشی یا هیدرولیک برای انجام کار مانند بالابرهای هیدرولیکی استفاده می‌نمایند. به عبارت کلی تر، پمپ دستگاهی است که سیالات غیرقابل تراکم را از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر جابجا می‌نماید.

 

پمپ اب

انواع پمپ آب

پمپ‌ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام کاربرد مخصوص خود را دارند. تنوع بسیار، از خصوصیات پمپ های صنعتی است. پمپ‌ها براساس کارکردشان، ساختمان داخلی، جنس متریال، مایعی که پمپ می‌کنند، وضعیت نصب، قیمت، روش انتقال سیال و… دارای گروه بندی‌های مختلف و متفاوتی می‌باشند.

پمپ‌ها، عموماً با دو مشخصه کاملاً متفاوت از هم تفکیک می­شوند:

  • مشخصه­‌های هیدرولیکی یا سیال پمپ شونده.
  • نوع پمپ یا کاربرد ویژه‌ای که برای پمپ در نظر گرفته شده است.

استفاده از این طبقه­‌بندی برای تشخیص پمپ، برای مبتدیان و حتی برخی افراد با­تجربه، ممکن است در ابتدا اندکی گیج کننده باشد. بنابراین می­توان پمپ­‌ها را بر اساس هندسه و مکانیزم عضو انتقال‌دهنده نیرو، به دو دسته زیر تقسیم کرد:

پمپ های دینامیکی

این پمپ ها انرژی جنبشی را به صورت پشت سر هم و دائمی به سیال منتقل می‌کنند و طرز کار پمپ آب در این نوع از پمپ ها به این صورت است که انرژی جنبشی تولید شده داخل پمپ به انرژی فشاری تبدیل می‌شود و سیال با سرعت و فشار زیادی از مجرای خروجی عبور می‌کند.

ویژگی‌های پمپ دینامیکی

  • استفاده از نیروی گریز از مرکز برای افزایش مایع درون پمپ
  • استفاده از یک پروانه دوار برای ایجاد مکش جهت کشیدن سیال داخل خود
  • انتقال سیال با ویسکوزیته و فشار کم و دبی بالا
  • تغییر میزان جریان با توجه به تغییرات فشار مورد نیاز
  • کاهش قابل توجه جریان بر اثر افزایش ویسکوزیته سیال
  • معروف‌ترین نوع پمپ های دینامیکی: پمپ‌های سانتریفیوژ

پمپ های جابه‌جایی مثبت

نام دیگر این دسته پمپ گسسته است. طرز کار پمپ آب در مدل پمپ های جابه جایی مثبت به این صورت است که انتقال انرژی به سیال دائمی نیست و مرتبا قطع و وصل می‌شوند و در هر دور کار این نوع پمپ آب، مقدار مشخصی از مایع و یا سیال پمپاژ می‌شود.

ویژگی‌های پمپ جابه‌جایی مثبت

  • استفاده از نیروهای متناوب برای انتقال نیرو به سیال
  • خروجی به حالت ضربه‌ای
  • توانایی بالا در تحمل فشار برای انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا
  • ورود حجم مشخصی از سیال درون محفظه، اعمال نیرو به دلیل مکش نوسانی، خروج سیال به‌صورت پالس مانند از پمپ
  • ثابت ماندن میزان جریان با تغییرات فشار
  • داشتن ساختاری قدرتمند و توانایی کار با سیالات با ویسکوزیته بالا
  • از لحاظ بازده ای: وابستگی ناچیز عملکرد پمپ به فشار
  • معروف‌ترین نوع پمپ های جابه‌جایی مثبت: پمپ‌های رفت و برگشتی و پمپ‌های گردشی

Untitled 1 1

نحوه کارکرد پمپ‌ها

پمپ، انرژی مکانیکی مورد نیاز را از یک منبع خارجی مانند الکتروموتور دریافت کرده و به محض ورود سیال به محفظه پمپ، پروانه یا پره های پمپ شروع به چرخیدن می‌نمایند و با چرخش پره ها، انرژی جنبشی به سیال در حال عبور منتقل می‌شود، در نتیجه سیال انرژی بیشتری پیدا کرده و با سرعت و فشار بیشتری پمپاژ می‌شود. بطور کلی طرز کار پمپ آب به این صورت است که انرژی را به سیال منتقل می‌کند و فشار آن را افزایش می‌دهد.

فشار پمپ یا ارتفاع (هد) به این معناست که یک پمپ در شرایط استاندارد خود قادر است تا چه ارتفاعی سیال را تحت فشار به بالا ببرد.

به زبان دیگر میتوان گفت: پمپ­‌ها با ایجاد اختلاف فشار در سمت مکش و دهش عمل انتقال سیال را انجام می­دهند. یک پمپ انرژی مکانیکی تامین شده از طریق یک منبع خارجی را به انرژی حرکت سیال تبدیل می­کند؛ بنابراین پمپ‌­ها با افزایش انرژی سیال باعث بالا رفتن سیال یا غلبه بر مقاومت­های هیدرولیکی در لوله تخلیه می­شوند.

نکته: اساس عمل پمپ‌­ها، معکوس عمل موتورهای هیدرولیکی است؛ یعنی در موتورهای هیدرولیکی انرژی حرکت سیال به کار مکانیکی تبدیل می­شود، اما در پمپ­‌ها، همانطور که در بالا به آن اشاره شد، کار مکانیکی سبب افزایش انرژی سیال خواهد شد.

برای پمپ‌های آب گریز از مرکز (سانتریفیوژ) ارتفاع (هد) یا فشار (v) آب برحسب متر (m) و یا فوت (ft) گفته می‌شود برای پمپ‌های روتاری و جابه‌جا شدن مثبت فشار پمپ بر حسب بار bar،PSI، کیلو پاسکال (kpa) عنوان می‌شود.